Waar huur je een bootje in Friesland?

Om midden in de Coronatijd een vakantie uit te zoeken, was lastig. Wat kan wel, wat kan niet?  In Nederland blijven was naar ons idee, het veiligst. In 2020 waren  een aantal reizen niet doorgegaan,  dat risico wilden we voor onze zomervakantie in 2021 niet nog een keer  lopen. We hadden het wel eens over een weekendje varen gehad in Friesland. Waarom dan niet wat langer?  Het idee bleef in m'n hoofd hangen, dus zocht ik naar een bootje op het internet. Via Bootjevaren kom je bij veel aanbieders in Friesland terecht. De keuze is reuze in Friesland, maar ook in andere provincies.

Elfstedentocht Varen

Al heel snel las ik over het varen van de Elfstedentocht. Dat leek me wel een prachtige route. Ruim 250 km over het water door Friesland, en alle leuke dorpjes en steden bezoeken. Op de site van de Schiffart Yachtcharter vond ik een perfecte boot. Niet te groot voor onze eerste boottocht, en eentje waar je geen vaarbewijs voor nodig hebt. Wij kunnen namelijk helemaal niet varen. :) Doerak "Femke" was snel geboekt. De Schiffart heeft ontzettend veel informatie over verschillende vaarroutes  online staan, en de keuze in huurboten is groot. Misschien zit er voor jou ook wel wat bij. Een Doerak is echt een bootje, dat heel geschikt is voor beginners. Het avontuur kon beginnen. 

Bekijk hier beschikbare boten 

Doerak "Femke" boot

Wat ikzelf erg handig vond, was dat je een beetje weet waar je wilt gaan varen. Je kunt dan opzoeken wat de vaardiepte is in dat gebied en of je boot onder de bruggen door kan, die je tegenkomt. Stel je gehuurde boot, komt klem te zitten omdat de brug te laag is. Dat wil je liever niet natuurlijk. De vaarroute van de Elfstedentocht, heeft vooral bruggen van met een doorvaarthoogte van 2,50 m.  Doerak Femke heeft een hoogte van 2,40. Dat past precies. Deze Doerak is 7,80 m lang, en daarvoor heb je geen vaarbewijs nodig. 

Een vaarbewijs is alleen noodzakelijk wanneer een boot sneller kan varen dan 20 kilometer per uur of langer is dan 15 meter.

Doerak Femke heeft 1 slaapgedeelte, een keukentje, en een toilet. Tevens kun je het zitgedeelte ombouwen, zodat daar ook nog 2 mensen kunnen slapen. Deze 4 persoonsboot zou daarom ook heel geschikt zijn voor een vaarvakantie met kinderen.

Bekijk hier de indeling Doerak "Femke"

Dag 1: Boot ophalen

De Schiffart zit in Terherne in Friesland, wat bekent staat om de verhalen uit de boeken van De Kameleon. In het dorp zie je daar veel van terug. Het ligt eigenlijk op een eiland tussen het Sneekermeer en het Terhornstermeer en de Terhornster- en Terkaplester Poelen. Wij kunnen ons om 12 uur melden  bij de receptie in de haven. We krijgen de Wateralmanak mee, en mogen onze bagage naar de boot brengen. Een vaarvakantie lijkt een beetje op kamperen, maar dan op het water. Je zult je eigen slaapspullen mee moeten nemen en eventueel een paar stoelen en een tafeltje voor het buiten zitten. Dit hebben wij dan ook bij ons. 

Vaarcursus

Wij hebben wel eens een bootje gehuurd tijdens een vakantie in Frankrijk of Italië, dus een klein beetje varen kunnen we  wel. Maar aanleggen, knopen leggen, en wat al niet meer, daar hebben we als Achterhoekers geen verstand van. Ik heb dus een vaarles van 2 uur geboekt, en we krijgen les van Itse. Een vlotte vent, met een goed gevoel voor humor. We leren achteruit varen, tegen de wind in aanleggen, en knopen leggen. We krijgen uitleg over de Wateralmanak. En ook vertelt Itse, hoe het te werk gaat, met de bruggen onderweg. Heel veel info vindt je op deze site.

Het blijkt behoorlijk teamwork te zijn. Om aan te meren, moet de boot redelijk dicht aan de kant komen te liggen, zodat de ander, ( ik in dit geval) van de boot af kan springen, om snel de touwen aan de wal vast te maken. Oefening baart kunst, en na de 3e keer gaat het best goed. Itse vindt dat ook, dus mogen we na 2 uur oefenen op vakantie met "Femke" HOERA!

Over het Sneekermeer naar Sneek

Onze eerste stad waar we doorvaren zal  Sneek zijn. Om daar te komen, varen we over het Sneekermeer. Tijdens de vaarcursus waren de weergoden ons gunstig gezind, en scheen de zon. Zodra we op het Sneekermeer komen, trekken de donkere wolken samen, en waait het flink. Hier hadden we niet op gerekend, en het is best heftig. Net een half uurtje onderweg, en dan al zoiets. Er valt van alles om in het keukentje, en Arjan moet echt goed opletten achter het stuur.  Je mag met "Femke" het IJsselmeer niet op, en ook niet op zee. Dat is niet veilig genoeg. Nou, ik vind het Sneekermeer al spannend genoeg, met deze wind. Maar alles gaat goed, en zodra we dichter bij Sneek komen, waait het al minder. 

Watertoren Sneek

Zodra we in Sneek komen, varen we onder de eerste brug door vandaag. Ik vind het geweldig om te zien, dat de brug gewoon voor ons open gaat, en dat een brugwachter dat regelt. Meteen daarna zien we de Sneeker Watertoren. De Toren is een van de bekendste  monumenten van Friesland  en staat tegenwoordig symbool voor  Sneek. Mooi om deze Toren van zo dichtbij een keer te zien. We stoppen niet in Sneek, omdat onze laatste vakantiedag daar zal eindigen. Vanuit Sneek gaat het verder naar IJlst. 

Passantenhaven in IJlst

IJlst zal het  1e dorp zijn waar we gaan overnachten. Het stuk tussen Sneek en Ijlst is redelijk druk, maar het gaat ons prima af. Rustig aan, en genieten van de statige gevels en huizen langs het water. In IJlst meren we aan in de Passantenhaven, naast  Houtzaagmolen "de Rat"   Vaak blijf je als je een route vaart, 1 of 2 nachten in een haven liggen. Daarvoor zijn de Passantenhavens, of passantenplekken in een haven.  Je kunt deze plek niet van te voren reserveren. Het is daarom wel verstandig om voor 17:oo in een haven te zijn, zodat je nog een plekje kunt bemachtigen. In deze haven in IJlst is het niet druk, en dat is fijn voor ons. Onze 1e keer aanmeren, en de boot vastleggen, gaat nog niet zo vlekkeloos. Daar hoeven we geen publiek bij :)  Net als we goed vast liggen, komt de havenmeester. Ze vertelt waar we het sanitair gebouw kunnen vinden, en wat de kosten zijn voor 1 nacht. Voor het gebruik van de douche, heb je munten van 1 € nodig, en de ligplaats kost € 8,00. Het havengeld kun je meestal pinnen, en als je stroom nodig hebt, dan kun je die bij een stroompaal halen.

In de boot die je huurt, zit een lange stroomkabel, omdat je niet altijd naast een stroompaal kunt aanleggen. 

IJlst en haar overtuinen

De zon is ondertussen gaan schijnen, en we wandelen het dorp in. IJlst, of Drylts zoals ze  in Friesland zeggen, is niet alleen een van de Elfsteden, maar ook een 'Houtstad'. De Molen in de haven herinnert nog aan die tijd. Uniek en karakteristiek zijn de overtuinen aan beide kanten van de Ee. Een rivier met de uitstraling van een stadsgracht. Een overtuin is een tuin die door een openbare weg of door een water van de woning wordt gescheiden. De overtuinen in IJlst werden, tot de komst van de wasmachine, gebruikt voor de was. De witte was werd na het koken op het gras neergelegd om te drogen en te bleken in de zon. Vrijwel overal in Nederland zijn deze overtuinen verdwenen. De bewoners van IJlst, hebben de overtuinen gelukkig behouden.

11fountains project 

De fontein ‘onsterfelijke bloemen’ visualiseert de eeuwige verbintenis tussen mens, cultuur en natuur. De Japanse kunstenaar Shinji Ohmaki beeldt het ontstaan van de stad uit door bloeiende Friese stinzenplanten te combineren met de oude Japanse bloemschikkunst ‘Ikebana’. In IJlst staat het meest kleurrijke fontein van dit project.

Voor meer informatie over de 11Fountains klik hier

IJlst is een heel mooi dorp, met statige gevelhuizen en een paar fijne terrasjes. Het Houtmuseum is blijkbaar ook een aanrader, maar dat hebben wij niet bezocht. Je vindt het Museum naast de molen. In het dorp staat de bekende "Nooitgedagt" fabriek De fabriek was decennialang toonaangevend in het ontwerpen en maken van schaatsen, kinderspeelgoed en vooral gereedschappen.  De fabriekspijp zie je meteen, als je in het centrum van het dorp wandelt. Wanneer je in de buurt bent, dan is een bezoekje aan IJlst zeker de moeite waard. 

Waar gaan we eten?

Omdat het terras van Het Wapen van IJlst heel goed bevalt, besluiten we hier ook te gaan eten. Dat is een heel goede beslissing. Binnen is het heel sfeervol ingericht, en er het menu is gevarieerd. Er is voor iedereen wat wat wils. Een prima restaurant voor de lunch of diner.

Wanneer we uitgegeten zijn, wordt het al schemerig. IJlst wordt heel sfeervol, tijdens zonsondergang. We gaan onze eerste nacht tegemoet op het water. Ik ben wel benieuwd. 

Dag 2: Van IJlst naar Woudsend

We hebben heerlijk geslapen. Dat gaat wel goed komen deze vaarvakantie. De boot ligt stabiel op het water, en we hoeven niet bang te zijn, dat we zeeziek of zo worden. IJlst heeft een super lekkere bakker De Boers,  en daar haal ik broodjes en gebak. Arjan is jarig vandaag. In de haven ontbijten we, en daarna varen we met een versierde boot richting Woudsend. Het is druk, en bij de brug in IJlst staat er gewoon een file. Dat kan op het water dus ook. We moeten goed opletten, dat we niet afdrijven,  en daardoor in botsing komen met een andere boot. 

Skûtsjes op het Heegtermeer

Om in Woudsend te komen, moeten we een klein stukje over het Heegermeer. Gelukkig waait het vandaag niet zo hard, en het is fantastisch om al die andere schepen op het water  te zien. Tevens vaart er een grote vloot Skûtsjes. Prachtig om te zien. 

Woudsend

Ons plan is om in Woudsend aan te meren, en het dorp te bezichtigen. Maar het is er ontzettend druk, en het is flink zoeken naar een plekje. De Passantenhaven is vol, en in de andere havens vinden we ook geen plekje. Dat is wel jammer, want Woudsend staat bekent als een heel leuk dorp. 

Sloten

Morgen komen we er weer langs, als we naar Stavoren gaan, dus dan proberen we het nog een keer. Ons einddoel van vandaag is Sloten. Een karakterstiek dorp aan Elfstedenroute. Van IJlst naar Sloten is het in totaal 14 km varen, Dat klinkt weinig, maar een Doerak vaart het prettigst bij 12 km per uur. Dan maakt de motor niet zoveel lawaai, en je kunt relaxed om je heen kijken. Vanuit Woudsend moeten we over het Slotermeer. En weer hebben we donkere luchten.  Je krijgt een beetje het idee, dat je in een oud schilderij vaart. We vinden het allebei geweldig mooi. 

De Jerden Recreatiepark

Tijdens het varen, zetten we koffie, of maken we een broodje klaar. Een bootje kun je een beetje vergelijken met een camper, maar dan op het water. Je hebt je eigen verblijf bij je, en dat is heel fijn. Wat ook leuk is, dat je elkaar eenvoudig kunt afwisselen. Het varen is veel relaxter dan auto rijden, dus ik zit voor de verandering best veel achter het stuur. Ik had nooit verwacht,  dat het varen zo geweldig zou zijn. 

Sloten komt in zicht, en we komen aan bij  een mooie aanlegplek bij  De Jerden. De haven hoort bij het gelijknamige Recreatiepark, en ligt op loopafstand van het stadje, We meren hier aan voor onze 2e nacht. Sloten is de kleinste van de Friese Elfsteden. Het stadje is ontzettend mooi om te bekijken en zit vol historische gebouwen, molens, grachtjes en bruggen. De zon is ondertussen weer gaan schijnen, en daar hebben we geluk mee. 

Bekijk hier Recreatiepark De Jerden

Aan het begin de van de avond, wandelen we het stadje in. Op die manier combineren we het sightseeing met ergens een hapje eten. Het stadje heeft een fijne vakantiesfeer, en de oude straatjes zijn knus. 

Waar gaan we eten? 

Tijdens de wandeling door Sloten, zien we dat er ook nog een Passantenhaven is een grote jachthaven is. Daaruit blijkt, dat Sloten erg in trek is bij waterrecreanten. Het terras bij De Mallemok ziet er heel gezellig uit, en het zit dan ook behoorlijk vol. Gelukkig is er nog een tafeltje voor 2 in de zon, en daar nemen we een drankje en een borrelplank. Deze plank is zo groot en goed gevuld, dat we daarna helemaal geen restaurant meer hoeven te zoeken.

Dag 3: Via het Heegermeer naar Stavoren 

Vandaag varen we best wel  wat langer want van Sloten naar Stavoren is het 26 km. We nemen bij het Recreatiepark dan ook wat extra eten mee voor onderweg. We gaan ook proberen om Woudsend nog te bezichtigen, want daar komen we voor de 2e langs tijdens deze Elfstedentocht. Eerst maar eens zien, of we het Slotermeer heelhuids overkomen, want er zitten opnieuw donkere wolken aan de lucht. 

Het stuk over het Slotermeer gaat prima, en we zijn redelijk vroeg in Woudsend. Dat scheelt enorm, want nu vinden we vrij een snel een plekje om aan te leggen. Doordat Woudsend tussen 2 meren ligt, is het een populair dorp voor de watersport. Je vindt er heel veel terrasjes en winkeltjes, en het echt een gezellig dorp. We gaan dan ook eerst koffie drinken bij Kerk-Restaurant 't Ponkje. Deze omgetoverde kerk, serveert heerlijke koffie met Friese Koek. Die hadden we nog niet gehad, en hoort er toch wel bij, als je in Friesland bent.  

‘t Ponkje

't Ponkje is het Friese woord voor kerkenzakje. Het kerkinterieur is zoveel mogelijk bewaard gebleven, zoals kerk- en kerkenraadsledenbanken, de kraak, de orgelgaanderij, het klankbord v/d preekstoel en de kerkenzakjes. Je kunt er ook lunchen of dineren, en als je wat anders wilt, en je bent in de buurt, dan is dit een echte aanrader. 

Elfstegentocht

Woudsend heeft een wandelroute, de Elfstegentocht. Deze gaan we lopen, en op die manier zien we meteen alle mooie hoekjes van het dorp. 

De Elfstegentocht is ongeveer 2.5 km, en als we alle 11 steegjes hebben gehad, is het een uurtje later. Dit is wel een heel origineel tocht, om het dorpje te bezichtigen. We zoeken "Femke" weer op, en varen richting het Heegermeer. Dit is een veel groter meer dan het Slotermeer.  Het Heegermeer gaat namelijk over in het Fluessen. De rest van de dag dus heel veel water, en weinig wal. 

Heegermeer, Fluessen, De Oarden. 

We komen pas tegen het eind van de middag aan in Stavoren. Mocht je dit stuk ook een keer willen varen, zorg dan dat je iets te eten en drinken meeneemt. Er zijn onderweg prachtige plekjes om te picknicken, en we waren blij dat we zelf wat mee hadden genomen. Er is namelijk geen mogelijkheid om  iets te kopen. Als je Fluessen hebt gehad, dan kom je uit in De Oarden. Een natuurparadijs, waar je prachtig ergens kunt aanleggen voor een picknick. 

Marina Binnenhaven 

Vanaf De Oarden varen we een ander meer op, Morra. Daarna is het nog een klein stukje naar Stavoren, waar we aanmeren in de Marina Binnenhaven. Een grote haven. We melden ons bij de havenmeester, en er is plek voor ons. Gelukkig, want het was best een lang stuk vandaag. 

Het vrouwtje van Stavoren

Vanuit de Binnenhaven wandelen we langs het strand naar het centrum van Stavoren. Het is  de oudste stad van Friesland en staat vooral bekent om het Vrouwtje van Stavoren. Het vrouwtje is niet heel erg groot. Er is dus een kans dat je haar misloopt. Wij moesten ook even zoeken. Naast de oude sluisbrug in de oude haven zie je haar staan. Ze is klein van postuur en draagt een puntmuts. Ze tuurt over het water.

De Sage is: Dat ze vol verlangen uitkijkt naar terugkerende schepen met waardevolle spullen.

Door haar hoogmoed stort ze zichzelf in het ongeluk, en neemt Stavoren in haar val mee. 

Stavoren ligt aan het IJsselmeer en  is een echte watersport stad. Het is er gezellig druk en zeker de moeite waard om wat langer te verblijven bij mooi weer  in de zomer. Je kunt prima winkelen en vindt er tal van restaurants en barretjes. Wij wandelen langs de oude haven, en komen  langs fontein " De Potvis" . Dit is ook een project dat bij de 11Fountains hoort, gemaakt door Mark Dion. ‘Hoe grote vissen kleintjes eten!’ We zien hoe de enorme open muil van een machtige vis ons langs de watersproeiende lippen naar binnen lokt. Heel aantrekkelijk om even naar binnen te klimmen.

We terug lopen naar de haven, staat het Vrouwtje parmantig in de late middagzon. 

Waar gaan we eten?

Op de terugweg wandelen we langs het strand terug en komen langs Strandpaviljoen De Potvis. De ligging is fantastisch. We krijgen een tafeltje met uitzicht op het IJsselmeer. Je kunt er heerlijk eten, en we blijven dan ook lang naborrelen.

Dag 4: Van Stavoren naar Hindeloopen. 

We ontbijten elke morgen in "onze" boot. Het keukentje is niet groot, maar is wel van alle gemakken voorzien. Een koelkast, voldoende pannen, bestek en serviesgoed. Het kooktoestel heeft 2 pitjes, en is voor ons tweeën prima. Er is ook voldoende ruimte, om je boodschappen kwijt te kunnen. Perfect.

Vanuit Stavoren  is het niet zo ver varen naar Hindeloopen. We hebben om 12 uur afgesproken met vrienden. Herwin en Riëtte varen een paar dagen met ons mee en dan zal het voller  worden in "ons bootje" . 

De waterwegen worden smaller, en daardoor ervaar je  meer de natuur waarin we varen. Wuivende rietkragen en her en der een boerderij. Prachtig. Ik vind het bijzonder om te ervaren, de er kruispunten zijn van waterwegen en dat daar wegwijzers staan. Volg de bordjes en alles komt goed:)  Bij de eerste haven in Hindeloopen staan onze vrienden te wachten. Heel leuk dat ze er zijn. De bagage kan nog net bij in de kastjes, en zo varen we met ons vieren naar het centrum van Hindeloopen. 

Hindelopen

We zijn meteen enthousiast over het pittoreske dorpje. Hindeloopen is authentiek door het  typerende schilderwerk, de karakteristieke geveltjes en de vele houten bruggetjes. Tevens is dit voor ons de 4e stad van de Elfstedentocht. We vinden een aanlegplek, en wandelen door het dorpje, Dit is de beste manier om Hindeloopen te ontdekken. 

Ook in Hindeloopen vind je een beeld van het 11Fountainsproject. Inspiratiebron voor de fontein van Hindeloopen is de levensboom op het stadswapen. De boom symboliseert de levensenergie, maar staat ook voor wijsheid. De boom is gecreëerd door Shen Yuan.

Hindeloopen heeft  het eerste Friese Schaatsmuseum met de grootste collectie schaatsen ter wereld. Zeker een bezoekje waard. Er is ook een restaurant, en daar gaan we lunchen. Een heerlijk plekje met een ruime keuze in pannenkoeken. Wanneer je met kinderen hier bent, is dat natuurlijk de ultieme plek.

We zoeken na de lunch "Femke" op, en varen verder naar Workum, Dat is meteen ons eindpunt van vandaag. 

Workum

Terug via het Heegermeer varen we  over het prachtige Gaastmeer richting Workum. Af en toe een klein buitje en een stevige bries, brengt ons naar Jachthaven Bouwsma. "Femke" is niet zo'n grote boot, en gelukkig is er een plekje vrij voor ons. 

Het zonnetje komt erbij, en we liggen hier geweldig mooi. Vanaf de Jachthaven, is het maar een klein stukje lopen naar het centrum. Workum staat bekent om de prachtige schilderijen van de oudijzer- en lompenkoopman Jopie Huisman. Een bezoek aan het Jopie Huisman Museum is een Must als je van zijn schilderkunst houdt. 

Een stadswandeling door het oude centrum is een attractie op zichzelf. Onderweg zie je de vele trapgeveltjes, zadeldaken en de Grote of Sint-Getrudiskerk. Dit alles maakt Workum een aantrekkelijk dorp. We koken vanavond voor de verandering zelf, en brengen de rest van de avond door op de boot. Workum  is de 5e stad die we aandoen op onze Elfstedentocht. Bijna op de helft. 

Dag 5: Bolsward

We ontbijten relaxed, en maken ons klaar om op weg te gaan naar Bolsward. Het is een rechte lijn over de Workumervaart die we vandaag varen. Onderweg stoppen we in Parrega, bij de Johannes de Doperkerk. Het miezert een beetje, en daardoor houden we pauze op de boot. Zo ideaal dat je alles bij de hand hebt, 

In de loop van de ochtend, wordt het mooier weer. Het zonnetje komt erbij, en als we in Bolsward aankomen, kunnen we zelfs de korte broek te voorschijn halen. Dat maakt dat deze vaarvakantie nog mooier wordt, dan dat het al is. In Bolsward meren we aan bij de Passenten Jachthaven vlakbij het centrum.  Een leuke plek. Betalen kan via een QR-code, maar in ons geval kwam de havenmeester net langslopen. We betaalden in dit geval bij hem. 

Deze jachthaven heeft een Blauwe Vlag
De Blauwe Vlag is een internationale milieuonderscheiding, die jaarlijks wordt toegekend aan stranden en jachthavens die aangetoond hebben schoon en veilig te zijn.

Bolsward is ontstaan op drie terpen waarvan de oudste teruggaat naar het begin van de jaartelling, en behoort tot de 150 Hanzesteden die ons land rijk is. Wanneer we het centrum inwandelen zien we veel winkels en zitten de terrassen vol.  Omdat het zo'n mooi weer is, zijn er veel fietsers.

Je kunt de Elfstedenroute namelijk ook heel mooi fietsen. In 4 tot 5 dagen, fiets je de ruim 200 km op mooie fietspaden. 

De stadsgracht is een mooi voorbeeld hiervan want de  gracht is versierd met bogen met witte fietsen. Bolsward heeft een prachtig Stadhuis, waar je absoluut even langs moet. 

Broerekerk

Wat ook een bezoekje waard is, is de Broerekerk. Vooral als je van fotografie houdt. De driebeukige kerk zonder toren is een ruïne als gevolg van een brand die plaatsvond op 8 mei 1980.  Het dak van  is van glas, en dat levert hele mooie beelden op. 

Ondertussen hebben wij ook zin in een drankje gekregen, en zoeken een terras op. De rest van de middag blijven we hier chillen. Bolsward is een gezellige stad waar je makkelijk wat langer kunt verblijven. Terug bij onze boot, zoeken we de douches op. Deze liggen op stukje lopen van onze ligplaats. Wel iets om rekening mee houden. En het is een gezamenlijke ruimte...dus voor dames en heren. De douche en elektriciteit zijn bij de ligprijs ingegrepen. 

Waar gaan we eten?

Onze keuze valt vanavond op Pizzorante Ponte Vecchio, in de Wipstraat. Een sfeervolle  pizzeria, met een ruime keuze in pizza's en pasta. Ze serveren prima wijnen, en het gaat er gemoedelijk aan toe. Mooie afsluiter van deze zonnige dag. 

Dag 6; Op weg naar Harlingen

Vandaag gaat onze route naar Harlingen, de 7e stad van onze Elfstedentocht. Tijdens de koffie aan de kade, worden we een paar keer aangesproken, over onze Achterhoekse Vlag. Deze valt nogal op, zo tussen al die Friese Vlaggen. Een mooie manier om de Achterhoek te promoten in het hoge noorden. 

Wanneer we Bolsward uitvaren, komen we via kleine waterwegen door kleine dorpjes en  schitterende natuur. Dit is puur genieten. Weinig wind, en met 23 graden, is het fantastisch. We hebben weinig tegenverkeer, en dat is maar goed ook. Sommige stukken zijn zo smal, dat we het maar net lukt, om een tegemoet  komende boot te passeren. 

Waterstand

Doordat de zomer van 2021 vrij regenachtig is, zijn de waterstanden hoger in Nederland.  Dit kan problemen opleveren wanneer je onder bruggen door wilt varen met een doorvaarthoogte van 2,45 meter. Met Doerak "Femke" zou dat net moeten kunnen. Onze vaarroute gaat over de Wytmarsumer Feart en bij Brug de Tille net voor Witmarsum wordt het spannend. De kap moet er af, en met onze handen duwen we de boot wat dieper het water in. Oeh, op de millimeter varen we er onderdoor. 

Witmarsum

Om te vieren dat het goed is gegaan, meren we aan in Witmarsum. Een piepklein dorpje langs de vaart. Door de centrale ligging kan je vanuit Witmarsum veel van Zuidwest Friesland, ook wel Waterland van Friesland genoemd, zien. Er starten veel wandel- en fietstochten vanuit dit dorp. Wij zoeken het terras op van Nice Flavour. 

Harlingen

Vanuit Witmarsum gaat de vaartocht verder naar Harlingen. Via de Harlinger Vaart komen we in de loop van de middag aan. Omdat we deze nacht niet in een haven willen overnachten, zoeken we een plekje dicht bij het centrum. We overleggen met de havenmeester, hoe lang we mogen liggen, en of we kunnen douchen. Het is allemaal geen probleem. We betalen een gereduceerd tarief. We zoeken een restaurant op, zodat we nog voor zonsondergang op een Marrekrite plek kunnen zijn. 

Wat is een Marrekrite?

Het recreatieschap Marrekrite is het samenwerkingsverband van de Friese provincie en gemeenten dat een groot netwerk van aanlegplaatsen en boeien onderhoudt. Dat doen ze om de waterrecreatie in de provincie te bevorderen, en dat doen ze blijkbaar goed, want de Marrekrite ligplaatsen zijn populair. Veel van deze aanlegplekken bevinden zich op de mooiste plekken in de natuur en zijn te herkennen aan een blauw-wit bord met een zeilboot. Op een Marrekrite aanlegplek mag je maximaal drie dagen met de boot gratis aanleggen. 

Om het onderhoud van de Marrekrite plekken te bekostigen, koop je een wimpel, Wanneer je in het bezit bent, van deze wimpel, mag je daar dus overnachten.  Bij de Schiffart, zit deze wimpel bij in de huurprijs. Het is een kleine  vlag, die goed zichtbaar opgehangen wordt. De wimpel is online te bestellen bij Marrekritte.frl

Centrum Harlingen

We maken een omweg door het dorp naar de aanlegplek. Harlingen is zo'n gezellig dorp. Prachtig met grachten, bloemen, terrassen, en veel bezienswaardigheden. Harlingen is een zeestad, en in het verleden had het een belangrijke handelspositie. Door de eeuwen heen nam de welvaart toe, wat je terugziet in de meer dan 500 monumentale panden die Harlingen rijk is. Nergens anders in Nederland vind je zoveel gerestaureerde monumenten per vierkante meter. 

Leeuwenbrug

Al ongeveer vier eeuwen staan in Harlingen leeuwen met het stadswapen op wacht bij de Leeuwenbrug. In 2013 heeft de gemeente, op aandringen van Oud Harlingen, de leeuwen bij de Leeuwenbrug grondig laten restaureren. En dat is duidelijk te zien. Elke leeuw ia anders, en daarom ook is het zeker een loopje waard, naar alle 4 de leeuwen. 

We zijn later dan verwacht terug bij de boot. We moeten opschieten want de brug over de Franekervaart sluit om 19:00 uur. Daarna kom je Harlingen niet meer uit.

Houdt hier rekening mee, als je wat later op de dag Harlingen nog uit wilt varen.

We komen om 18;55 bij de brug. Echt net op tijd. Poe, mazzel. We varen over de vaart, en kijken links en rechts of we ergens een mooi plekje vinden.  We slaan op de gok een keer links af, en vinden naast een weiland een fijne plek om aan te meren. De zon gaat langzaam onder, en mooier wordt het niet. Wat een fantastisch uitzicht hebben we hier. 

Wanneer we s'morgens wakker worden, horen we het loeien van de koeien. Ze zijn nieuwsgierig geworden, naar wat er naast hun weiland staat. Geweldig toch, om zo de dag te beginnen. We zijn dan wel Achterhoekers, en het een en ander gewend, toch blijft het mooi. Het is prachtig weer, en we ontbijten dan ook buiten, en zien dat de boer nog wat meer koeien in de wei brengt. 

Vertrek

Onze vrienden Herwin en Riëtte pakken hun spullen allemaal in, want wanneer we vandaag in Franeker aanmeren, nemen zij de trein terug naar de camping in Deventer. Het was super gezellig samen, en zij hebben genoten van het meevaren. We zien ook nu pas, dat er iets verderop een veel groter schip aangemeerd ligt. 

Dag 7: Franeker

Het is ongeveer een uur varen naar Franeker, en in dat uur hebben we ons 1e kleine ongelukje. De bruggen zijn ook nu weer laag, en dan moet je er aan denken, om de stang met het lampje en de vlaggen naar beneden te klappen. Bij een van de bruggen gaat het mis, en knalt de beschermkap van het lampje aan diggelen. Te laat aan de stang gedacht. We melden het meteen bij de rederij, zodat ze op de hoogte zijn. Gelukkig zijn er voldoende kapjes op voorraad, zodat de volgende huurder niet met de brokken zit. 

Franeker, Ster van de Elfsteden.

Het is er allemaal – van jachthaven, theater, horeca tot een eigentijds winkelaanbod. Ook vind je hier het Planetarium van Eise Eisinga.  Een sfeervolle stad, waar we eerst wat souvenirs kopen. We bekijken eerst het stadhuis, die je niet kunt missen. De toren steekt overal bovenuit. Daarna wandelen we langs het Weeshuis en de mooie grachtenpanden. Wat een gezellige stad is dit. 

We gaan het terras op bij Grandcafe de Doelen. Ze zitten op een schitterend locatie  in de zon. De koffie met een Fryske Dumke ontbreekt ook niet.  Daarna wandelen we terug naar "Femke" om de bagage op te halen van Herwin en Riëtte. De trein vertrekt om 12 uur, en wij varen verder richting Dokkum. In Franeker zou je best een aantal dagen kunnen verblijven, want de natuur en de waddeneilanden zijn niet ver weg. 

Richting Dokkum

Van Franeker naar Dokkum is het 47 km varen. Dat gaan we niet in 1 dag redden. We zien dan ook wel hoever we komen. We hebben eten en drinken bij ons, zodat we opnieuw op een Marrekrite plek kunnen overnachten. Dat is ons namelijk heel erg goed bevallen. Onze eerstvolgende stop is Berlikum. We varen op de Bertsumer Wild, waar we een aanlegsteiger zien in het riet. Terwijl we de benen strekken, zien we de Koepelkerk. 

Door de sluis bij Wier

De huidige Koepelkerk met achtkantige koepel is in 1779 in Berlikum gebouwd omdat de vorige kerk te bouwvallig was geworden om hem nog te kunnen restaureren. Wanneer we daarna verder varen, komen we bij onze 1e sluis van de Elfstedentocht. De schutsluis Wierstersyl. Dit hebben we nog niet gehad, en we moeten even uitzoeken hoe het werkt. Het blijkt best simpel te zijn; op de knop drukken, zodat men in een meldkamer weet, dat wij erdoor willen. Wachten tot het water hoog genoeg staat, en de sluisdeuren open gaan. Geweldig om mee te maken. 

Hel van het Noorden

Vanaf de sluis gaat het verder naar Oude Leije. De Leistervaart is prachtig. Best wel smal, met veel riet. De tocht van Franeker naar Dokkum wordt tijdens het Schaatsevenement " De Hel van het Noorden" genoemd. In de winter waait er meestal een noordenwind, en er staan maar weinig mensen langs de kant. Gruwelijk zwaar voor de schaatsers. Voor ons nu niet. Het is meer de hemel op aarde. Prachtig weer met zon, en weinig wind. 

Marrekrite bij Oude Leije

Vlak voordat we Oude Leije bereiken, zien we een mooi plekje in een inham. We besluiten hier te overnachten. Net als we liggen, komt er nog een bootje bij. 

We krijgen als cadeautje ook nog eens een fantastische zonsondergang. Zomer in Nederland is zo gek nog niet. 

Dag 8: Bartlehiem

We gaan vandaag naar het iconische bruggetje van Bartlehiem. We kunnen ons de beelden van de laatste Elfstedentocht nog voor de geest halen, en weten dat het bruggetje toen stampvol mensen stond. Ik denk niet dat er vandaag mensen voor ons staan :).  We varen redelijk vroeg weg, omdat de route in totaal nog lang is naar Dokkum. 

We varen door gele waterlelies, en af en toe zien we in de verte een boerderij of molen. Heel soms komt ons een klein bootje tegemoet, zodat we in ieder geval weten, dat we niet alleen zijn. We wisselen elkaar regelmatig af, want op het dek zitten is heerlijk. Wanneer er een brug in zicht komt, heb ik Arjan toch graag naast me. Ik kan totaal niet inschatten, of ik de boot wel goed onder de brug door krijg. Ik vaar zonder hem de hele boot total loss,  denk ik. Halverwege de ochtend, komt dan toch Bartlehiem in zicht. Het bruggetje is klein en van hout. Eigenlijk valt ze totaal niet op. Bizar, dat hier zoveel historische beelden zijn opgenomen. 

Burdaard

Bij Bartlehiem slaan we links af, richting Burdaard. We moeten onder de brug door aldaar. maar het is ontzettend druk. Doordat er veel bootverkeer is, willen we een beetje goed voor de dag komen natuurlijk. We leggen heel stoer aan, alsof we al jaren niks anders doen. We gaan maar even koffie drinken op de boot. Als blijkt dat het nog even duurt, zoeken we een terrasje op. 

Al vele jaren wordt er bij  beweegbare bruggen, bruggeld geheven in Friesland. Dit doen de brugwachters met een houten klompje aan een hengel: een mooie traditie, die voor toeristen graag in  ere wordt gehouden. 

Nog meer klompjes

Wanneer we de brug door kunnen, is het nog ruim een uur naar Dokkum. Het stadje dat het meest noordelijk ligt van de Elfstedentocht. Het wordt onze 9e stad. Wanneer het teveel tijd vergt, zou je deze stad kunnen laten zitten, en meteen door kunnen varen naar Leeuwarden. Maar dan heb je de Elfstedentocht net niet helemaal gevaren, of gefietst, is ons idee. Bij Dokkum moeten we opnieuw door een beweegbare brug die door een brugwachter wordt bedient. We schrapen ons laatste kleine geld bij elkaar, want er mag weer betaald worden in een klompje. 

Dokkum

Bonifatius wordt vaak in één adem genoemd met Dokkum. Dit was namelijk de plek waar hij letterlijk de geest gaf. Dat is eigenlijk ook het enige wat ik van Dokkum wist. Dokkum is natuurlijk veel meer dan alleen dit verhaal. Wanneer we binnen varen, ziet de stad er meteen al heel leuk uit. 

In Dokkum mag je overal aanmeren in de binnenstad, We zoeken dan ook een mooi plekje uit, vlakbij het oude stadhuis. De havenmeester komt meteen aanfietsen en legt ons uit, waar we de douches kunnen vinden, en wat er allemaal te doen is. Een man met een missie. We besluiten eerst maar eens de brug over te steken, en lekker te gaan lunchen bij Stadscafe Artisante. Fijn drankje erbij, mooi zicht op de Erven Brouwerij, we zitten hier prima. 

Stadswandeling 

Dokkum heeft veel te bieden, en via een zelfgemaakte stadswandeling, gaan op ontdekking. Omdat we vlak bij het stadhuis zijn, beginnen we daar. Vanaf de brug op de Vlasstraat heb je er het mooiste zicht op. Daarna wandelen naar de Grote- Sint Martinuskerk. We vinden de opvallende bouw heel bijzonder. 

Wanneer je bij de kerk bent, kun je de IJsfontein niet missen. Deze fontein hoort ook bij het 11Fountains Project. De IJsfontein is een speelbal van de elementen en is geen dag hetzelfde. IJs tekent patronen op het koper van de sculptuur. De mate waarin de fontein ijslagen vormt of niet, is afhankelijk van de zon, luchtvochtigheid, temperatuur, wind en neerslag. De fontein is een creatie van Birthe Leemeijer. Meer informatie over dit project vind je op deze site

Binnen een kwartier, kan er al zoveel veranderen, terwijl je naar het beeld kijkt. Super mooi gemaakt. Onze wandeling gaat verder en we komen bij Molen Zeldenrust uit. Deze molen zagen we toen we Dokkum binnen kwamen varen. . 

Het keerpunt Dokkum

Het beroemde keerpunt in Dokkum ligt aan de Vleesmarkt in het centrum van de stad. Schaatsers die dit punt hadden bereikt, konden hier een stempel halen, en daarna moest men terug schaatsen, richting Leeuwarden. Meestal werd laatste stuk in het donker geschaatst. Mooi om dit punt ook eens in het echt te zien. 

"Wie Dokkum bereikt, haalt ook de finish in Leeuwarden" is een veelgehoord gezegde bij een Elfstedentocht.

De 2 Friese Doorlopers  die als bankjes dienen aan de kade, worden veelvuldig gebruikt, Je kunt hier prachtig over het water kijken, en lekker bijkletsen natuurlijk. Wij zijn weer bij onze ligplaats aangekomen, en zijn het er over eens, dat Dokkum toch wel een heel mooi dorp is. Je kunt vanuit hier veel uitstapjes maken, en een verblijf van een aantal dagen, is geen straf. 

Waar gaan we eten?

's Middags hadden we het pand van Grand Cafe de Waegh al gezien, en besloten dat we hier vanavond zouden eten. Zo gezegd, zo gedaan. We hebben hier heerlijk gegeten. Binnen is het sfeervol ingericht en hier eten is zeker een aanrader. Wanneer we terug wandelen is de kade heel mooi verlicht. 

Dag 9: En door....

De volgende morgen is het wat bewolkter. We zijn verwend geweest de afgelopen dagen met het mooie weer. Nu is fris, als we uit Dokkum vertrekken. Eerst moeten we het stuk naar Bartlehiem opnieuw varen, om daarna de afslag te nemen richting Leeuwarden. Het is in Dokkum wel windstil, en ik maak nog gauw een foto van onze ligplaats in de binnenstad. 

Bartlehiem

Om Dokkum uit te komen, mogen we eerst weer onder de brug door, waar we bruggeld moeten betalen. We hadden daar al rekening mee gehouden, en hebben het bedrag gepast klaar liggen. Het is druk, op dit tijdstip. Hetzelfde probleem doet zich voor in Burdaard. Het blijft een prachtig gezicht, om zo in de file te staan met andere boten. 

Al best snel komen we opnieuw langs het beroemde bruggetje, Nu ben ik degene die er langs vaart, we hoeven er niet onderdoor maar slaan links af. Er volgt een schitterende route door de Friese natuur. Het klaart een beetje op, en het is volop genieten. 

Dokkumer Ee

We hebben 27 km voor de boeg vandaag, en het mooiste stuk, varen we over de Dokkumer Ee. Een paar kilometer voor het dorpje Wyns, zien we een aanleg steiger. We weten niet zeker, of het steiger voor algemeen gebruik is, of dat het bij een huis hoort. We meren aan, en als het niet mag, dan horen we het wel. 

Aanlegsteigers

Het blijkt een steiger te zijn, horende bij een boerenbedrijf. De eigenaar komt een kijkje nemen, en vindt het prima dat we hier even picknicken. Als een steiger bij een woning hoort, staat er vaak een bordje bij. Als dat niet het geval is, dan is het een kwestie van uitproberen. Houdt de omgeving in ieder geval schoon, en laat geen afval achter. Na onze picknick wordt het af en toe wel weer heel spannend met de bruggen waar we onderdoor moeten. Met ons tweeën zijn we er drukker mee, dan toen we nog met onze vrienden waren. Ook de breedte is nu passen en meten. Maar gelukkig gaat het elke keer net goed. 

Elfstedenmonument

Over het riviertje De Murk bij Gytsjerk vind je de bekende Tegeltjesbrug, hét Elfstedenmonument van Friesland. Het Elfstedenmonument " It Sil Heve"  is ontworpen en gerealiseerd door de beeldend kunstenaars Maree Blok en Bas Lugthart  op de Kanterlandse brug. 

Dit is de laatste brug op de Elfstedenroute waar de schaatsers onderdoor rijden voor de laatste kilometers naar de finish op de Bonke in Leeuwarden. De brug is bijna geheel bedekt met duizenden met de hand gemaakte tegeltjes, waarop in blauw glazuur de portretten zijn afgedrukt van schaatsers die ooit de Elfstedentocht hebben. Voor ons zal het de laatste brug zijn van vandaag, waar we onderdoor varen. "Femke" past er precies onderdoor. 

De Finishboog

Het blijft elke keer spannend, als we een brug zien, met een doorvaarthoogte van 2,50 M. Kijk daarom van te voren goed naar je vaarroute, of je boot onder de bruggen door kan, en of het water diep genoeg is.

We varen verder richting Leeuwarden, en varen op de Bonkevaart onder de Finishboog door. Wij hebben de tocht volbracht met een bootje. Het voelt voor ons ook een klein beetje als een overwinning. Nooit echt gevaren, en nu toch maar mooi de Tocht der Tochten gedaan. 

 De Finishboog markeert de finishlijn van de Elfstedentocht.

Prinsentuin Haven

We komen Leeuwarden binnen, en varen richting de Prinsentuin. De stadshaven rondom de Prinsentuin in Leeuwarden is een van de mooiste havens van Nederland. Je mag als bezoeker je boot in de Prinsentuin aanleggen. Dat is wat wat wij ook graag willen. We hebben geluk, want we vinden best snel een mooi plekje. Met zicht op de Scheve Toren.

Scheve Toren van Leeuwarden

In 1529 startte de bouw van deze scheve, kromme en niet afgemaakte toren. Het was de bedoeling dat naast de Oldehove een nieuwe kerk zou komen ter vervanging van de oude Sint Vituskerk, maar daar is het nooit van gekomen. Tijdens de bouw, zakte de toren al scheef. Er is nog geprobeerd, de scheve onderbouw weer recht te metselen, maar dat is helaas niet gelukt. De toren had ruim 120 meter moeten worden. Een functie heeft de toren nooit gehad. 

We zetten een thermoskan met koffie, wandelen naar het park. Het is prachtig weer geworden, en we relaxen een poos aan het water. De Prinsentuin is het stadspark van Leeuwarden, en in de zomermaanden worden er regelmatig concerten gehouden. We blijven eigenlijk veel te lang zitten, waardoor we niet meer zoveel tijd hebben om Leeuwarden goed te ontdekken. 

Wanneer we eindelijk op pad gaan, wandelen we door het park naar het centrum. De Waag is een opvallend pand in de stad, dat valt meteen op. De locatie is supergezellig. Veel terrassen en winkels. Vanaf de Blokhuispoort wandelen we verder, en komen na verloop van tijd weer bij de Prinsentuin terecht. 

Waar gaan we eten?

We worden aangetrokken door het interieur van Grand Cafe Post Plaza. Super lekker gegeten, en ze hebben fijne wijntjes. Doen! We sluiten af met een drankje bij De Dikke van Dalen buiten op het terras. We komen er al snel achter dat je goed kunt stappen in Leeuwarden. Een van de vele goede redenen om een keertje terug te gaan. 

Dag 10: Van Leeuwarden naar Sneek

We zien de volgende morgen, dat we vlak bij " De Stek" liggen, Een eethuis in het oude brugwachtershuisje. Hier gaan we uitgebreid ontbijten, voordat we vertrekken naar Sneek. Leeuwarden mag dan de finish zijn, voor ons was het de 10e stad. Nog 1 te gaan. Als we weg varen uit Leeuwarden, moeten we al gauw even wachten bij een spectaculaire brug, De Slauerhoffbrug. 

De Slauerhoffbrug.

Deze Leeuwarder ‘staartbrug’ staat niet voor niets in de internationale top 10 van meest wonderlijke beweegbare bruggen. Het blauw/gele gevaarte gaat heel langzaam omhoog, zodat iedereen er onderdoor kan. Dat we hier even moesten wachten, was puur geluk.

 De vaarroute van Leeuwarden naar Sneek gaat grotendeels over de Zwette. Een prachtig stukje Friesland.

Op deze dag leer ik eindelijk, om alleen onder een brug door te varen, zonder iets te raken. Ik ben er superblij mee. We meren verschillende keren ergens aan, omdat het hier zo mooi is. Bij een van de steigers staat wel een heel uitnodigend bord. Hier zitten we wat langer, en pakken meteen een goede lunch mee. 

Sneek

Tegen het eind van de middag varen we Sneek binnen. We varen door een prachtige woonwijk. Fantastisch om zo aan het water te kunnen wonen. Sneek is onze 11 stad, en daarmee is onze Elfstedentocht volbracht. Dit is een geweldige manier om Friesland een beetje te leren kennen. 

Het is druk in Sneek. De stad is dan ook een populaire watersportstad, en dat kun je goed merken. We moeten een poosje wachten bij Jachtenhaven De Domp, maar er is in ieder geval plek. De Domp ligt nog redelijk dicht bij het centrum, zodat we niet zo heel lang hoeven te lopen. Deze haven heeft alles prima voor elkaar. Mooi sanitair en strakke aanleg steigers. Hier proosten we op het behalen van de Elfstedentocht. 

Begin van de avond wandelen we naar het centrum, en beklimmen eerst de Watertoren. Vanuit de toren heb je een prachtig uitzicht over de stad. We wandelen door oude straatjes. Ook bekijken we Fontein Fortuna van het 11Fountains project. 

Fontein Fortuna

een gouden bol midden in het water staat een man met een Hoorn des Overvloeds. De overvloed die we toevallig ontvangen, kan door het lot snel zo snel weer weg zijn. Het beeld is gecreëerd door Stephan Balkenhol. 

Waar gaan we eten?

Omdat we morgen om 10:00 "Femke" moeten inleveren, eten we de koelkast leeg. Ook zonde om het weg te gooien. 

Dag 11: Laatste dag Elfstedentocht 

We staan vroeg op, en pakken al onze spullen in. In 11 dagen tijd, verzamel je toch weer veel troep. "Femke" mag veegschoon worden ingeleverd. Het grote schoonmaken doen ze bij de Schiffart. De kosten zitten bij in de huurprijs. Het is nog ongeveer een uurtje varen naar Terherne, en daarom zijn we om 9 uur al onderweg. Het waait flink als we over het Sneekermeer terug varen. We zijn ondertussen wat meer ervaren, en zetten alles vast, wat kan omvallen. 

De Schiffart in Terherne

Door de tegenwind zijn we te laat bij de Jachthaven van De Schiffart. Er wordt niet moeilijk over gedaan. De eigenaar komt langs, om te kijken of alles in orde is, en of we niks hebben laten liggen. Wanneer alles goed gekeurd is, is dat het einde van onze eerst vaarvakantie. We zijn een fantastische ervaring en mooi avontuur rijker. 

Ik heb een kleine sfeerimpressie gemaakt. Als je het leuk vindt, kun je het filmpje bekijken.